"Chúa gọi con gái Giai-rô sống lại" - Một bức tranh xuất sắc ít được biết đến của Ilya Repin

 “CHÚA GỌI CON GÁI JAIRUS SỐNG LẠI”-MỘT BỨC TRANH XUẤT SẮC ÍT ĐƯỢC BIẾT ĐẾN CỦA ILYA REPIN (1844-1930)

Ilya Yefimovitch Repin (1844-1930) vẽ bức tranh này vào năm 1871.

Repin sinh ra ở Ukraine, học vẽ tại Học viện Mỹ thuật Hoàng gia Saint Petersburg từ 1865 đến 1871. “Chúa gọi con gái Jairus sống lại” là tranh tốt nghiệp của ông. Và ông đã nhận được huy chương vàng với bức tranh này. Nhờ giải thưởng, ông đã có một khoản tiền để đi du lịch bên ngoài nước Nga trong vài năm. Repin đã đến Paris và Rome để tiếp tục học hỏi. Ông trở thành một họa sĩ rất nổi tiếng của nước Nga thế kỷ XIX. Tuy được xem là hoạ sĩ “yêu nước và thân dân”, nhưng từ sau Cách mạng tháng 10-1917-ông gần như chẳng vẽ được gì. Sự sủng ái của Lenin cũng chẳng giúp được gì. Nhờ Lenin, ông được đi Phần Lan  với lý do chữa bệnh, và ông mất ở đó vào năm 1930.

“Chúa gọi con gái Jairus sống lại” của Repin là một bức tranh sơn dầu khổ lớn (229cm x 382cm), được vẽ theo phong cách hiện thực của thế kỷ XIX.  Đó là một bức tranh có bầu không khí nghiêm trang và thiêng liêng-tạo ấn tượng khó quên...

Cô gái nằm trên một chiếc giường màu trắng, giữa căn phòng được thắp sáng bằng nến. Ánh sáng đơn nhất này, tập trung sự chú ý đến chủ đề chính của tranh: Chúa Jesus gọi cô gái sống lại. 

Repin vẽ Chúa Jesus mặc áo màu xanh lam thay vì màu đỏ thông thường. Màu trắng nơi cô gái và màu xanh lam nơi Chúa Jesus trông rất lạnh lẽo đã được mang lại hơi ấm của sự sống bởi ánh sáng vàng tỏa ra từ 3 cây nến. Tất cả hình ảnh và màu sắc ở đây đều có ý nghĩa biểu tượng và tạo nên một bầu không khí tâm linh. Tư thế nằm ngang của cô gái, và dáng đứng của Chúa Jesus làm liên tưởng đến Thập Tự Giá của sự chết và sự sống lại. 3 cây nến có thể được xem là biểu tượng của Thiên Chúa Ba ngôi-cô gái đã sống lại dưới ánh sáng ân sủng của Chúa...

Chúa Jesus và cô gái thu hút mọi sự chú ý của bức tranh, nhưng trong bóng tối của căn phòng, bên phải, người xem nhận thấy những hình vẽ khác. Có ông già Jairus, ăn mặc như một người Do Thái, và vợ ông ta.  Phía sau Jairus là những người đồng hành của Chúa Jesus vẫn còn trẻ.  Có John ở bên phải, được vẽ trong chiếc áo choàng đỏ truyền thống của anh ấy, nhưng cũng có James, anh trai của John, và Peter đứng ở phía xa, ẩn và gần như vô hình. Ở đây Repin đã sử dụng màu nâu sẫm, thậm chí là màu đen trên vợ của Jairus, và màu đỏ sẫm khiến các hình vẽ gần như biến mất trong nền. Tất cả làm nền cho chủ đề chính của tranh nổi bật. Cách diễn hình trong bóng tối như vậy, cũng cho thấy kỹ thuật hội họa tài tình của Repin-có thể sánh ngang với các họa sĩ người Ý và Flemish thời Phục hưng.

Ở Liên Xô, cả một quảng thời gian dài, bởi cố diễn tả Repin là “nghệ sĩ của nhân dân, của cách mạng”-người chống lại chế độ nông nô và nhà thờ Thiên Chúa giáo-nên người ta đã phớt lờ, hay tìm cách xuyên tạc các bức tranh chủ đề tôn giáo của ông. Đó là lý do khiến những bức tranh này ít được biết đến. 

 “Chúa gọi con gái Jairus sống lại” của Repin, hiện đang được lưu giữ tại Russian Museum, Saint Petersburg-Nga.

Nguyên Hưng

(Trích từ sổ tay nghệ thuật Công giáo-2014)